Op 11 december 2023 zijn de eerste certificaten uitgereikt aan de allereerste lichting professionals die aan het opleidingstraject nieuwkomers hebben deelgenomen.
Utrecht is in toenemende mate een stad met een internationaal karakter. Vanuit de hele wereld komen nieuwkomers om zich (al dan niet tijdelijk) in Utrecht te vestigen. Steeds meer kinderen in Utrecht groeien op in een meertalige situatie.
Daarom ondertekenden de Utrechtse schoolbesturen voor primair onderwijs, gemeente Utrecht en Samenwerkingsverband Utrecht PO een nieuwe samenwerkingsovereenkomst. Hierin worden op stedelijk niveau afspraken gemaakt over onderwijs aan nieuwkomersleerlingen in de basisschoolleeftijd. Het gaat daarbij over de inrichting van een meerjarenmodel voor aanbod aan nieuwkomersleerlingen binnen de stad, waarbij afspraken over de bekostiging zijn vastgelegd. De samenwerking tussen deze partijen op dit onderwerp is uniek in Nederland.
Gelijke onderwijskansen
Het doel hiervan is om gelijke onderwijskansen voor deze leerlingen te vergroten. De partners werken samen aan de invoering van een meerjarenmodel voor aanbod aan nieuwkomersleerlingen in Utrecht.
In de praktijk betekent dit dat wordt gezorgd voor een goede eerste opvang op Taalschool Utrecht. Op Taalschool Utrecht ontvangen leerlingen een intensief aanbod op het gebied van Nederlandse taal, cultuureducatie en worden ze binnen een traumasensitieve context ontvangen. Er is binnen de school aandacht voor samenwerking met ouders en het versterken van het thuisnetwerk van de gezinnen binnen de Nederlandse context.
Na ongeveer een jaar stromen leerlingen van Taalschool Utrecht uit naar een Utrechtse school voor Bao, SBO of SO. De samenwerkende partijen streven ernaar dat alle Utrechtse scholen toerust zijn om nieuwkomersleerlingen die al wat langer in Nederland zijn, een passend onderwijsaanbod te geven. In de afgelopen vijf jaar zijn nieuwkomers vanuit Taalschool Utrecht doorgestroomd naar vrijwel alle (ruim 90%) Utrechtse scholen voor primair onderwijs. Afgelopen schooljaar betrof het de uitstroom van ruim 400 leerlingen in de basisschoolleeftijd.
Nieuwkomersspecialisten
Er is – met Taalschool Utrecht, International School Utrecht, Hogeschool Utrecht en de Marnix Academie – een trainingsaanbod ontwikkeld om nieuwkomersspecialisten op te leiden binnen de scholen voor primair onderwijs en het samenwerkingsverband. Zij worden geschoold op het gebied van onder andere meertaligheid, taalontwikkeling, ouderbetrokkenheid, culturele sensitiviteit en traumasensitief werken.
Florien Bakker is Taalspecialist op openbare basisschool Vleuterweide in Utrecht en is deelnemer aan de training. Zij vertelt: “Op onze school hebben wij veel leerlingen met een andere thuistaal dan het Nederlands. We misten kennis om goed onderwijs te geven aan deze leerlingen. De opleiding heeft me daarin veel gebracht. Onderwijs aan Nieuwkomers is niet alleen NT2-onderwijs, maar gaat ook over sociaal-emotioneel welzijn, samenwerking met ouders en culturele sensitiviteit. Het levert mij en onze school de informatie op die we nodig hebben om met elkaar te bepalen hoe we ons onderwijs aan nieuwkomers en meertalige leerlingen verder gaan vormgeven. Bovendien namen er collega’s deel van alle Utrechtse schoolbesturen en het Samenwerkingsverband Utrecht. De lijntjes waren daardoor kort en kennis en ervaring werd makkelijk gedeeld, een grote meerwaarde voor mij.”
Op 11 december 2023 zijn de eerste certificaten uitgereikt aan eerste lichting professionals van tien scholen en de consulenten van het samenwerkingsverband, die aan dit opleidingstraject hebben deelgenomen.
Inmiddels is een tweede lichting aan deze training begonnen en start een derde ronde in januari 2024.
De doelgroep nieuwkomers wordt als volgt gedefinieerd:
Leerlingen die korter dan twee jaar in Nederland zijn en die nog niet voldoende de Nederlandse taal beheersen om zonder extra ondersteuning in te stromen in het regulier onderwijs.
