Ons jaarverslag 2021 is vastgesteld! In het jaarverslag nemen we jullie mee in hoe we onze activiteiten uit het jaarplan 2021 hebben verwezenlijkt, onder wisselende coronamaatregelen, een document met alle informatie over resultaten, ontwikkelingen en financiën. Wat is er weer een berg moois gebeurd!
Voor een overzichtelijke samenvatting van ons jaarverslag hebben we ook dit jaar weer een interactieve visual gemaakt. Zo lees je makkelijk terug dat we onze organisatiestructuur hebben versterkt en samensturend hebben ingericht, dat we nieuwe initiatieven zijn gestart zoals het stedelijk Dyslexie Advies Team en een HB+ groep en dat we een derde verbindingsgroep mogelijk maakten. Ook schetsen we de opdracht voor een stedelijke visie op kansrijk aanbod voor nieuwkomers, de doorontwikkeling van de kernpartneraanpak po en de eerste stappen in de beweging naar inclusiever onderwijs. We beschrijven kort wat we daarnaast hebben gedaan op onze acht ambities om te versterken, verbinden en vernieuwen.
‘Heel mooi hoe het samenwerkingsverband consistent inzet op ontwikkeling en daarbij het scholenveld (en partners) meeneemt.’, aldus de auditcommissie van het samenwerkingsverband. Daar zijn we voor. Bedankt voor de samenwerking en veel leesplezier!
Voorwoord Jaarplan 2021 door Jetta Spaanenburg
Mathieu Segers, hoogleraar Hedendaagse Europese geschiedenis en Europese integratie aan Maastricht University, reflecteerde in december 2021 in Buitenhof op de ethische basis van ons land. ‘De innerlijke kracht van een samenleving is heel belangrijk. Vertrouwen in publieke instituties is daarbij cruciaal. Dat was ooit een kracht van Nederland. We zien in deze crisis dat die kracht onder druk staat.’[1] Segers vervolgt: ‘Wat voor strategie je ook kiest, het vertrouwen en de geloofwaardigheid van die strategie bij je eigen bevolking is cruciaal. En die houd je alleen als je een samenhangend verhaal hebt en dus op zoek bent gegaan naar het doorgronden van wat er gaande is in plaats van alleen maar het succes van je beleid op de korte termijn.’
Het paradigma vertrouwen speelt ook in het samenspel tussen passend onderwijs, jeugdhulp en zorg een belangrijke rol. In het Samenwerkingsverband Utrecht PO is ons narratief:
Vertrouwen, vrijheid en verantwoordelijkheid zijn hierin onze kernwaarden.
Het swv als bureau-organisatie
Het zijn altijd mensen die het moeten doen. Zonder mensen bereik je geen doelen. Vandaar dat we met het nieuwe Ondersteuningsplan 2020-2024 en het daarop aansluitende kwaliteitsverhaal vorig jaar de volgende stap hebben gezet door na te denken hoe we onze interne organisatiestructuur als swv het beste kunnen versterken.
Hoe kunnen we het swv zo organiseren dat iedereen:
- verbonden is aan de gezamenlijke doelen vanuit de eigen intrinsieke drijfveren?
- zich bewust is van eigen kwaliteiten en weet hoe deze kunnen worden ingezet voor het gezamenlijke doel?
- besef heeft van de wederzijdse afhankelijkheid bij het bereiken van dat gezamenlijke doel?
- gelijkwaardigheid en wederkerigheid ervaart in de onderlinge relaties?
- voldoende ruimte heeft voor groei, voor het ontwikkelen van competenties en voor het inzetten van ieders talent?
- elkaar optimaal feedback geeft?
In maart zetten we samen de eerste stappen in onze versterkte organisatiestructuur waarin iedereen van de inhoud én iedereen ondersteunend aan de inhoud is.[2] Een meer vloeibare organisatievorm, waarin mensen flexibel en op thema aanhaken bij dat deel van het collectieve doel waar ze op dat moment iets te doen hebben, als een cirkel van synergie, waar mensen in- en uitstappen en die ze samen draaiende houden. Lees verder in paragraaf 3.2.2.
Het swv als netwerk van scholen en schoolbesturen
Respondenten in het vorig jaar gepubliceerde inspectierapport Governance bij samenwerkings-verbanden over passend onderwijs noemen naast een uitgewerkte en georganiseerde werkwijze van governance(structuur), de cultuur die binnen het samenwerkingsverband heerst als verklaring voor het goed functioneren van de samenwerking en de governance.[3] De cultuur van de samenwerkings-verbanden doet ertoe. ‘Zo is er vertrouwen in elkaar en zijn de schoolbestuurders bereid om samen te werken.’ Naast een sterke cultuur is een sterke sturende bestuurder belangrijk die de dagelijkse leiding heeft. Regelmatig voeren bestuur en het intern toezicht een gesprek over wat er van hen verwacht wordt. Dit bevordert het onderling vertrouwen en maakt dat beide organen hun rol optimaal kunnen vervullen. Ook werken deze bestuurders en intern toezichthouders actief aan de eigen professionaliteit en deskundigheid.
Dit beeld wordt onderschreven door voormalig minister Slob in zijn Verbeteraanpak Passend Onderwijs van november 2020 [4]: ‘Of samenwerkingsverbanden succesvol zijn heeft vaak meer met cultuur dan met structuur te maken. Het is allereerst zaak dat sprake is van onderling vertrouwen en van een gedeelde visie, waar alle schoolbesturen binnen het samenwerkingsverband eigenaarschap voor voelen.’ Lees verder in paragraaf 3.3.1 over de stappen die het swv dit jaar zette op het gebied van governance.
Het swv als partner van samenwerkende organisaties
In Utrecht willen we dat ieder kind gezond en veilig kan opgroeien en de vrijheid krijgt om zijn talenten te ontwikkelen. Dit is niet voor alle kinderen in onze stad vanzelfsprekend. Daarbij heeft de COVID-19 pandemie nog een extra beroep gedaan op de draagkracht van deze kinderen en hun gezinnen. We hebben elkaar in veel verbanden de afgelopen periode gesproken over de vraagstukken en uitdagingen die we daarin tegenkomen (o.a. kernpartneroverleggen, Jeugd en Onderwijs 030, MAO). We hebben een goede infrastructuur staan met een nauwe samenwerking van de drie sporen. Met de komst van KOOS Utrecht en Spoor030 is daarnaast een grote stap gezet in de verdere vereenvoudiging van het zorg- en ondersteunings-landschap. De mooiste stappen zetten we als samenwerkende kernpartners als we vanuit vertrouwen handelen, samen met ouders en kinderen. Dan geldt met recht ‘groot denken en klein doen’[5].
De komende jaren willen we verder investeren in het versterken van de veerkracht van kinderen en gezinnen en hulp op maat en dichtbij organiseren. Er zijn al veel stappen gezet op het gebied van samenwerking in de wijken, met scholen, versterken van de sociale basis en doorontwikkeling van de kernpartneraanpak. De komende periode willen we een extra impuls geven aan deze ontwikkeling door het verder versterken van de kernpartneraanpak binnen het primair onderwijs, met daarbij extra aandacht voor de rol van de jeugdgezondheidszorg en aansluiting met de sociale basis en de aanvullende zorg.
Tot slot
Meer dan ooit hebben we een verhaal nodig met wat we belangrijk vinden aan het soort samenleving dat we creëren. Dat verhaal, waar we van ZIJN, en onze kernwaarden vertrouwen, vrijheid en verantwoordelijkheid zijn leidend in ons handelen. Dat maakt ook dat we consistent zijn.
In dit bestuursverslag nemen we jullie mee in hoe we onze activiteiten uit het jaarplan 2021 hebben verwezenlijkt, onder wisselende coronamaatregelen, een document met alle informatie over resultaten, ontwikkelingen en financiën. Ook zullen we van dit bestuursverslag – net als vorig jaar – een visual publiceren en als nieuw element zullen we onze resultaten de komende tijd ook voorzien van lezenswaardige verhalen, ervaringen van onze samenwerkingspartners, ouders en kinderen, met en voor wie we samenwerken en samen lerend zijn. Laten we met elkaar het gesprek voeren hoe we kinderen en jongeren meer tijd, ruimte en maatwerk kunnen geven bij het opgroeien. Wat daarvoor nodig is en wat wij daaraan bij kunnen dragen door lef te tonen en te luisteren zonder te oordelen. En hoe we daar ook maatschappelijk draagvlak voor creëren. Als veel mensen op veel plekken veel kleine stappen zetten, dan wordt de wereld steeds meer een wereld waarin ieder kind zichzelf mag zijn en erbij hoort.
‘Ik heb vertrouwen in wie je bent, en daarmee heb ik hoge verwachtingen’ – Luc Stevens
Zorg goed voor jezelf en elkaar!
Jetta Spaanenburg
directeur-bestuurder SWV Utrecht PO
[1] Zie ook Mathieu Segers, ‘De val van Nederland. Een politiek van gevolgen’, De Groene Amsterdammer, 17 november 2021.
[2] Bij onze gesprekken maakten we gebruik van het concept Samensturing ontwikkeld door Rianca Evers-den Ouden. Zie ook Evers-den Ouden, Rianca, Samensturing, Organiseren vanuit gedeelde verantwoordelijkheid. Vakmedianet, Deventer 2018.
[3] Inspectierapport Governance bij samenwerkingsverbanden over passend onderwijs. Het functioneren van het (onafhankelijk) intern toezicht bij samenwerkingsverbanden (februari 2020).
[4] Verbeteraanpak Passend Onderwijs en route naar inclusiever onderwijs (november 2020).
[5] H.T. Willink, Kan de overheid crises aan?, Amsterdam: Prometheus 2021.
