Lezen en spellen leer je op school. Bij de meeste leerlingen lukt dat prima, die ervaren geen problemen of belemmeringen. Maar er zijn leerlingen die wat meer of echt intensieve ondersteuning nodig hebben. De intensiviteit van die ondersteuning wordt beschreven in het zogenaamde ‘Onderwijscontinuüm’ (Struiksma, 2005).
Hierin worden vier ondersteuningsniveaus onderscheiden. Dyslexie Centraal heeft dit weergegeven in deze infographic:
Klik hier voor een filmpje met uitleg over deze ondersteuningsniveaus.
De school is verantwoordelijk voor een kwalitatief goede invulling van ondersteuningsniveau 1 t/m 3. Dit valt onder de basisondersteuning. De kwaliteit van de basis, goed lees- en spellingonderwijs (ondersteuningsniveau 1), speelt daarbij een grote rol. Hoe sterker de basis, hoe minder leerlingen lees- en/of spellingproblemen zullen ervaren. Voor ongeveer 25% van de leerlingen is meer nodig dan alleen goed lees- en spellingonderwijs. In de regio Utrecht staat dit omschreven in ‘de sterke basis’. Zij hebben ondersteuning op niveau 2 of zelfs 3 nodig. We noemen dit ‘stepped care’; de leerling krijgt de mate van intensieve ondersteuning die voor hem/haar nodig is. Is er meer nodig, dan wordt er geïntensiveerd. En kan het met minder, dan wordt er afgebouwd. Daarbij is er sprake van gestapelde zorg. Dus als ondersteuning op niveau 3 geboden wordt, blijft ook de ondersteuning van niveau 1 en 2 geboden. Zo bieden we iedere leerling wat nodig is.
Hoe de school goed invulling geeft aan ondersteuningsniveau 2,3 en 4 staat beschreven in de ‘Handreiking voor de invulling van ondersteuningsniveau 2, 3 en 4 bij een vermoeden van ernstige dyslexie’ (Dyslexiecentraal, NKD & Expertisecentrum Nederlands, 2021).
De keuzehulp effectieve interventies ondersteuningsniveau 3 lezen en spellen en het overzicht interventieprogramma’s ondersteuningsniveau 3 lezen en/of spellen kunnen helpen de juiste, verantwoorde keuze te maken. De brochure effectief handelen op ondersteuningsniveau 3 is hierbij de theoretische onderbouwing.
De leerkracht en intern begeleider van de school volgen de ontwikkeling. Wanneer bij een leerling blijkt dat de ontwikkeling ondanks alle gebonden ondersteuning toch maar niet wil vlotten, kan er een vermoeden van dyslexie zijn. Lees hier meer over wat te doen bij een vermoeden van dyslexie.